تاثیر دگر آسیبی کاه و کلش گندم و چاودار بر کنترل علف های هرز و عملکرد ذرت شیرین

به منظور بررسی تأثیر دگرآسیبی سطوح مختلف کاه و کلش گندم رقم پیشتاز(triticum aestivum var. pishtaz.) و چاودار(secale cereale l.) بر کنترل علف های هرز و عملکرد ذرت شیرین (zea mays var.saccarata) مطالعه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس در سال زراعی 89 – 88 به اجرا در آمد. گندم و چاودار جزو گیاهان پوششی و دگرآسیب هستند که در تناوب با ذرت شیرین کشت شده و پس از برداشت، کلش آن در مقادیر مختلف با خاک اختلاط داده شدند. آزمایش دارای هفت تیمار شامل مقادیر کم، متوسط و زیاد کلش گندم، چاودار و شاهد (بدون کلش) بود. مقایسه ی مستقل گندم در برابر چاودار نشان داد که اولاً گندم نسبت به چاودار در کنترل علف های هرز تاج خروس (amaranthus retroflexus l.) و خرفه (l. portulaca olerace) و افزایش عملکرد بیولوژیک و اقتصادی ذرت برتری دارد، ثانیاً تیمار مقدار کم کلش گندم موثرتر از مقدار زیاد آن بود. به طوری که نتایج نشان داد، تیمار کلش کم گندم بیش ترین کنترل علف هرز غالب در مزرعه (تاج خروس) را به همراه داشت و کاهش بیوماس تر کل و بیوماس خشک کل تاج خروس تحت تأثیر تیمارها معنی دار بود. به طوری که مقدار آن به ترتیب 5128 و 8/1416 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. به دنبال این کنترل بیش ترین شاخص سطح برگ و عملکرد علوفه تر ذرت در این تیمار به دست آمد به طوری که شاخص سطح برگ برابر با هفت و میزان علوفه ی تولید شده 24693 کیلوگرم در هکتار بود و این صفات نیز معنی دار شدند. قابل ذکر است که ارتفاع ذرت در این تیمار در مقایسه با سایر تیمارها کم و به مقدار 83/120 سانتی متر بود و این به دلیل رقابت کم این گیاه با علف هرز بر سر نور بوده است. طبق نتایج به دست آمده عملکرد دانه ی ذرت در تیمار کلش کم گندم در سطح (05/0p<) اختلاف معنی داری داشت. وزن تر بلال اصلی معنی دار شد و بیشترین مقدار وزن تر مختص شاهد و تیمار کلش کم گندم بود. طول بلال و تعداد پا جوش معنی دار بود و در شاهد بیشترین مقدار را داشت. در بررسی صفات کیفی علوفه ی ذرت، درصد پروتئین علوفه معنی دار نشد ولی بیشترین مقدار مربوط به چاودار با کلش زیاد به مقدار5/9 درصد بود. در نتیجه گیری کلی و نهایی می توان چنین عنوان کرد که شرایط رقابتی ارتباط نزدیکی با اثر دگرآسیبی دارد، هر چه آسیب پذیری علف هرز نسبت به بقایای گیاه دگرآسیب بیشتر باشد در رقابت با گیاه زراعی ناتوان تراست.